A is voor alfabetopdracht … Een boek op alfabet... zucht. Dat was mijn eerste reactie toen ik het boek van Barry Jonsberg open sloeg. Een meisje krijgt van haar lerares Engels de opdracht om een verslag te schrijven over iets wat ze ooit beleefd heeft. Het verslag moet 26 alinea's beslaan, die beginnen met de opeenvolgende letters van het alfabet. Ik houd niet van boeken die in een vorm worden geforceerd. Het grappige is nou, dat ook het meisje, Candice Phee, worstelt met de opdracht om haar levensverhaal in deze vorm te persen. Hoewel ze van het alfabet houdt en het woordenboek haar lievelingsboek is, beseft ze dat 26 alinea's nooit genoeg zijn voor haar verhaal. Ze besluit dan ook om aan elke letter een heel hoofdstuk te wijden. Bovendien neemt ze in de hoofdstukken de brieven op die ze aan haar Amerikaanse penvriendin Denille heeft gestuurd. Ze schrijft deze namelijk graag over om te onthouden wat ze al geschreven heeft. Zo zal ze niet in herhaling vallen want dat zou saaie brieven opleveren. Saai zijn de brieven sowieso niet. Ze geven een prachtig beeld van wie Candice Phee is; Een twaalfjarig meisje dat heel open en onbevangen schrijft over wie ze is en wat haar bezig houdt. Uit de manier waarop ze schrijft blijkt al snel dat Candice geen doorsnee meisje is. Dus. Over mij. Ik ben van kinda normale lengte voor mijn leeftijd ('kinda' schrijf ik ook om een taalkundig bruggetje te slaan) en ik heb lang, grauwblond haar. Ik bedoel niet dat het grauw is omdat ik het nooit was, want ik was het wel. Elke dag. Ik bedoel dat mijn haar niet goudblond is, maar eerder de indruk wekt dat ik het niet dagelijks was. Wat ik dus wel doe. Ik heb sproeten. Op mijn hele gezicht en over mijn hele lijf. Ik kan de zon niet in zonder anti-zonnebrand met factor miljard-plus. Je snapt dat ik nu overdrijf voor het retorisch effect. (…) Ik heb een zusje gehad, maar ze is doodgegaan. Zo ben ik enig kind geworden. Candice schrijft heel direct en expliciet. Je voelt dat ze het niet kan laten volkomen nauwkeurig te zijn. De uitleg die ze door het hele boek heen aan haar uitspraken koppelt maken dat je echt het gevoel krijgt dit grappige en bijzondere meisje te leren kennen. Het is een meisje dat op school 'B.A.' krijgt; Bijzondere Aandacht. De andere kinderen noemen haar dan ook vaak Bea. Terwijl je leest wat Candice met haar penvriendin deelt zonder dat ze ooit een reactie heeft gekregen, knijpt je buik een beetje samen. Je voelt aan alle kanten dat dit meisje kwetsbaar is in de keiharde wereld van de puber. Thuis heeft ze ook al niet zo veel om optimistisch over te worden. Haar vader sluit zich op met zijn computers en haar moeder ligt hoofdzakelijk in een donkere kamer in bed. Gelukkig is er rijke oom Brian, die zich bekommert om Candice en haar graag meeneemt naar een 'cafetaria met hamburgers van twijfelachtige herkomst'. En dan is er nog haar enige vriend Douglas Benson uit een Andere Dimensie. En Jen Marshall, het meisje uit haar klas dat heel, heel mooi is en waarmee Candice hoopt ooit hele goede vriendinnen te worden.... Candice is een autistisch meisje, daar kan je niet omheen. Leuk aan dit boek is dat zij helemaal geen last heeft van het anders zijn dan anderen. Ze neemt iedereen om zich heen serieus, is goudeerlijk en probeert het leventje van een beetje mooier te maken. Ze bedenkt extreme plannen, die de ene keer catestrofaler uitwerken dan de andere keer. Maar altijd is de bedoeling erachter zo puur en beeldschoon. Dit is een prachtig en soms verdrietig stemmend boek over een ontroerend mooi meisje dat anders is. Een meisje dat, voor wie haar een kans geeft, verschil maakt. Candice legt zich niet neer bij de situatie hoe deze is maar zet alles op het spel om het leven van de mensen om haar heen een stukje blijer, mooier en liefdevoller te maken. En zonder dat het verhaal ergens ook maar neigt naar zoetsappigheid lukt het haar nog ook. En het mooiste is dat het niet allemaal afloopt zoals bedacht, maar dat Candice zo veerkrachtig is dat ze dat op haar eigen manier een plek geeft. De schrijver weet dat heel subtiel en gevoelig te beschrijven, waardoor ik echt even goed moet slikken voor ik het boek weg leg. Barry Jonsberg schreef een boek dat pulkt aan vooroordelen, een boek dat het leven schetst zoals het kan zijn; rauw en soms voor een deel kapot. Maar ook schitterend en bijzonder en nooit hopeloos.
0 Reacties
Dit keer heb ik een tip voor de leerkrachten in de bovenbouw. In de serie Secret Scouts van schrijversduo Kind Kind is in december 2016 deel twee verschenen: Secret Scouts en de vermiste president. Omdat ik de serie nog niet kende ben ik eerst in deel 1 gedoken; een spannende verrassing! In de serie speelt een vriendengroep de hoofdrol: de zussen Sophie en Lisa en hun overbuurjongens Jack en Tom. Het zijn kinderen uit de huidige tijd, die bekend zijn met de media van vandaag. Tijdens een stoeipartij ontdekken zij bij toeval een ingang van een geheime kamer. Daar vinden zij een raadselachtig apparaat, dat een tijdmachine blijkt te zijn. Het lukt de kinderen naar de ontwikkelaar van deze machine te gaan: Leonardo da Vinci. Deel 2 is een vervolg op dit verhaal. Ook nu gaan de vrienden op reis door de tijd om geschiedkundige raadsels op te lossen. Echte historische personen, plaatsen en mysteries komen door ontdekkingen en acties van de kinderen in een ander daglicht te staan. De mix van fantasie en feiten maakt het voor kinderen interessant. Historische personen als Martin Luther King en Leonardo da Vinci komen in dit boek in verband te staan met hedendaagse figuren als Steve Jobs en Barack Obama. De kinderen reizen tussen verschillende tijdvakken heen en weer en laten af en toe tekenen achter die in het hier in nu terug te vinden zijn. De auteurs hebben zo op een grappige manier betekenis gegeven aan raadsels in de geschiedenis en de kunst. Om voor de lezers feit en fictie van elkaar te scheiden is er een hoofdstuk Feiten aan het boek toegevoegd. In het verhaal zelf krijgt de lezer een mooi zintuiglijk beeld geschetst van de verschillende plaatsen en tijden die worden bezocht. Dit is knap gedaan. Als lezer is het alsof je met de vriendengroep mee reist. Je snuift de rioollucht op, schuifelt mee door de stoffige steegjes en bent ooggetuige van soms spannende en bloederige taferelen. Het boek lijkt mij daarom geschikt vanaf zo ongeveer groep 8. De personages hebben elk heel helder een eigen, wat stereotype karakter. Bij het lezen van deel 1 bekroop mij regelmatig het gevoel dat gedrag en taalgebruik niet helemaal strookten met de leeftijd van de personages. Het duurde daardoor lang voor de personages geloofwaardig werden en op hun plek vielen. Dat is jammer want daardoor verdween ik nooit helemaal in het verhaal. Ook in het tweede deel had ik soms moeite te geloven in bepaalde personages. Barack Obama is in het verhaal weliswaar veel jonger dan hoe wij hem kennen als president, maar ik mis ook de elegantie, intelligentie en humor die hem zo kenmerken. Ook bepaalde scenes in deel twee zijn niet geloofwaardig, maar ik denk dat kinderen zich daar minder aan zullen storen omdat deze passages bijdragen aan het avontuurlijke en spannende karakter van het boek. Ik vind het moedig van de auteurs dat zij het aandurfden om enorme historische gebeurtenissen uit te kiezen voor dit boek. De vorm van het boek brengt met zich mee dat er geen volledige context kan worden geschetst, maar toch heeft het schrijversduo zich daar niet door af laten schrikken. Er is gekozen voor een andere aanpak, waardoor de lezer deze geschiedkundige context niet mist; De lezer wordt er, met de vriendengroep, in de gebeurtenis zelf geplaatst. Daar sta je dan tussen de mensen die geschiedenis maakten. De schrijvers laten je de gebeurtenissen zelf meemaken in plaats van deze voor de lezer te beschouwen. Je zit daar, achter Martin Luther King, naast Mahalia Jackson, en beleeft de historische speech I have a dream.... Een verfrissende aanpak die goed past bij de doelgroep die gewend is om zich heen te kijken en indrukken in zich op te nemen. Daarom biedt deze serie jou als leerkracht een unieke kans om de leerlingen mee te nemen, de geschiedenis in, en zelf om zich heen te laten, kijken ervaren en voelen. Ik denk dat het boek zich leent om aan bepaalde kinderen in de bovenbouw aan te bevelen; Kinderen die houden van spanning en avontuur of geschiedenis. Er zit veel actie en tempo in het boek, waardoor het wellicht ook juist die kinderen (vaak jongens) aanspreekt die normaal gesproken liever zelf iets beleven dan dat in een boek kruipen. Het is de moeite waard om de serie aan te schaffen voor je groepsbibliotheek! Ik zou leerlingen dan aanraden bij deel 1 te beginnen omdat deel 2 daar toch echt een vervolg op is. In groep 8 zou je het boek kunnen gebruiken om uit voor te lezen. Ook leent het zich goed om geschiedenislessen mee te introduceren. Aan de hand van de opsomming van de feiten, voorin beide boeken, kun je zien waar het boek aan thema's linkt die je in je groep behandelt. Je zou een passage over Martin Luther King kunnen voorlezen om aan te sluiten bij de actualiteit, nu president Obama is opgevolgd door president Trump. De geschiedenis van de strijd om gelijke rechten ongeacht huidskleur kan een mooie inleiding zijn op een gesprek over de actuele gebeurtenissen en onrust in Amerika en Europa. Dit is nu echt een boek om in je klas neer te leggen. Esther Waltraven heeft in haar nieuwste boek Waarom achtbanen te gek zijn! En andere weetjes over hersenen en gedrag. allerlei interessante feiten beschreven. De ondertitel dekt de lading; Met heldere beschrijvingen en voorbeelden schetst Esther Walraven waarom je zo in elkaar zit als je in elkaar zit, en ze doet dit boeiend. Doordat de toon luchtig is, en de onderwerpen inventief en grappig, is dit informatieve boek goed en vlot leesbaar voor kinderen uit de middenbouw en bovenbouw. Ook als voorleesboek is het zeer geschikt; Elk onderwerp wordt in 1 a 2 pagina's behandeld. Leuk om tussen twee lessen door even een weetje de klas in te slingeren. In de kinderboekenweek, met het thema 'Raar? Maar waar!', maar ook buiten de kinderboekenweek is het boek goed in te zetten. De onderwerpen zullen de kinderen vast aanspreken. Om er een paar te noemen: Waarom jij handiger bent op de tablet dan je oma (en je oma beter kan breien). Waarom je eigenlijk best wel op je ouders lijkt. En: Waarom krijg je trek in chips als je de tv aanzet? Het boek ziet er fris en aantrekkelijk uit, door kleurgebruik, lettertype en overzichtelijke opmaak. De illustraties van Elly Hees zijn vrolijk, cartoonesk, en vullen met kleine grapjes de tekst mooi aan. Door de layout, de inhoud en de opzet van het boek kan het voor vrij lezen een leuk boek zijn voor jongens die minder enthousiast over lezen zijn. Ik ben benieuwd of dat in jouw klas inderdaad zo werkt, en hoor het graag! Als je het boek zou willen gebruiken binnen het thema van de Kinderboekenweek, dan zijn er allerlei ideeën bij te verzinnen. Zo zou je de kinderen mini-onderzoek kunnen laten doen aan de hand van de titels van de hoofdstukken; De titels zijn namelijk in vraagvorm gesteld (Waarom...). Ook zou je de kinderen rond een aantal weetjes een tentoonstelling kunnen laten maken, waarin zichtbaar wordt gemaakt waarom je lijf of je gedrag op een bepaalde manier in elkaar zit. Met geknutselde, getekende of gefilmde voorwerpen en modellen kan getest en uitgelegd worden hoe de wetenschappelijke principes uit het boek in het echt werken. Als je de kinderen opdeelt in groepjes, en per groepje een onderzoeksvraag laat uitwerken op deze manier, dan kunnen ze elkaar hun modellen en theorieën uiteindelijk presenteren. Dit filmen en tentoonstellen en je hebt een prachtig project met als eindresultaat een kant-en-klare presentatie voor de ouders! Als je overweegt om veel klassikaal te doen per onderwerp, dan is het een idee om de e-versie van het boek aan te schaffen, zodat je het op je smartboard kunt laten zien aan de hele groep.
Heel veel plezier met dit boek; laat je verbazen en verrassen! Het boek is Uitgegeven en te bestellen (ook als e-book) bij Uitgeverij Van Goor PS De boeken die beschreven worden in de rubriek Boekentips worden door Bureau Op Stelten zelf uitgekozen en bij de Uitgever aangevraagd. Eventuele belangen van derden laten wij hierin dus geen rol spelen.
|
Welkom
Welkom op het blog van Bureau op Stelten! Blog over jeugdliteratuur en leesbevordering in basisonderwijs en kinderopvang. Categorieën
Alles
Archief
November 2018
Beste Lezer! Geniet je ook zo van die prachtige illustraties en mooie auteursfoto's? Op de geplaatste afbeeldingen rust wel copyright. Deze mogen dan ook niet gekopieerd worden voor verspreiding of gebruik op social media.
|