Vandaag een boekentip voor de Middenbouw: Baas van de wereld, een boek van Pieter Koolwijk met illustraties van Elly Hees. Het boek is kort geleden verschenen en ligt al even op mij te wachten. Dit komt vooral doordat ik een beetje in het boek bleef hangen. Het is een boek waar je even in moet komen. Ik had een stukje gelezen, legde het weg om iets anders te gaan lezen en trok me eerlijk gezegd niet meteen aan om weer op te pakken. Het begint namelijk wat stroefjes en niet helemaal geloofwaardig. Twee bevriende kinderen, Ivo en Mia, zijn allebei op hun eigen manier buitenbeentjes. Ze ontmoeten al snel in het verhaal een bijzondere man. Een zwerver, die geheimzinnige uitspraken doet als; 'Zijn jullie soms tijdrenners? Nooit tijd. Altijd op weg naar de volgende bestemming.' (blz. 13) Ivo, wiens gedachten wij te lezen krijgen, weet niet zo goed raad met de man. Misschien komt het daardoor dat je als lezer ook een beetje een ongemakkelijk gevoel krijgt bij de gesprekken tussen de kinderen en de man, en je niet direct lekker voelt bij het verhaal. Toch is het de moeite waard even door te lezen. Het verhaal neemt verrassende wendingen en krijgt je op een bepaald moment toch te pakken als lezer. Je leert Ivo, dat jongetje in de klas dat alles letterlijk neemt waardoor er nogal wat misverstanden ontstaan, beter kennen. Mila, die voornamelijk in haar hoofd zit, waar je als lezer geen kijkje in krijgt, blijft langer wat onvoorspelbaar en mysterieus. Net als dat meisje in de groep waar van alles speelt thuis, maar die je moet leren 'lezen' voordat je iets met haar krijgt. Het verhaal is doorspekt met creatieve woorden en motto's van de zwerver, die zich Baas van de wereld noemt. Deze personage is een geheimzinnig figuur, waarbij het verhaal fantastische trekjes krijgt. Er gebeuren dingen die niet kunnen, en tegelijkertijd is het verhaal zeer reëel: De Baas van de wereld zet de kinderen stil bij wantoestanden op deze aardbol en zet zich in voor het verbeteren van de wereld. De kinderen leren van Baas, zoals zij hem noemen, dat een gebeurtenis of een situatie verschillende mogelijke aflopen heeft. Vooral Ivo irriteert het dat Baas het steeds heeft over kansen en mogelijkheden in plaats van over feiten en vaste waarheden. Deze tegenstelling vormt op de achtergrond een rode draad; Kijk naar mogelijkheden in plaats van onmogelijkheden. Houd opties open, ook als je denkt dat er geen mogelijkheden meer zijn. Een motief dat een aantal keer terug komt is ook: Iets kan goed aflopen, maar iets kan ook verkeerd aflopen. En ja, dan schuurt het soms. Zo ontmoet Mia haar moeder, die haar gezin verlaten heeft, en nee... die ontmoeting loopt niet goed af. Wat dat betreft is dit boek, hoewel vol fantasie, zeker geen sprookje. Het tweede deel van het boek lees ik vlot uit; Ik zit er helemaal in en word verrast door leuke wendingen in het verhaal. Ik zou het boek aan kinderen aanbevelen die zeg maar kleine 'wereldverbeteraars' zijn. Kinderen die niet tegen onrecht kunnen, en die zich bezig houden met bijvoorbeeld milieu. Het is ook een boek waarin een houding van respect voor anders zijn wordt voorgeleefd. Soms iets te nadrukkelijk naar mijn zin; Ivo heeft, ondanks zijn beperkingen soms heel volwassen redeneringen en uitspraken. Dit maakt het naar mijn smaak soms niet helemaal geloofwaardig en zelfs wat belerend. Maar dat is misschien vanuit volwassen oogpunt gelezen. Ik zou heel benieuwd zijn hoe het boek door kinderen in de middenbouw gewaardeerd wordt. Leuk als je je bevindingen deelt! Het boek is mooi vormgegeven; Titels, paginanummers en illustraties zijn in kleur en het papier is van fijne kwaliteit. De illustraties zijn nonchalant van opzet; dit geeft ruimte om zelf nog een deel in te vullen. Dat past wel goed bij het verhaal. Want waar het verhaal begint met een gesprek tussen Mia en Ivo over wat Ivo later wil worden, eindigt het verhaal met dezelfde dialoog... en zou het hele tussenliggende avontuur best eens de fantasie van Ivo kunnen zijn geweest. Hoe denken jouw leerlingen daar over? Ik ben benieuwd! WEDSTRIJD! Heb jij een klas met potentiële wereldverbeteraars? Als je dit boek gelezen hebt weet je dat dat altijd zo is, dat is de kracht van kinderen! Ben jij een leerkracht die de kinderen daar ruimte in geeft en in wil stimuleren? Super! Doe dan mee aan de wedstrijd die aan dit boek gekoppeld is! Bedenk met je klas hoe jullie de wereld zouden verbeteren en stuur het idee in! (8-12 jaar) Deze wedstrijd wordt mogelijk gemaakt door het Oranjefonds. Meedoen kan tot 1 mei dus dat vraagt om actie! Of... klik op het plaatje hieronder en laat het filmpje zien in je groep en geef de kinderen dit als huiswerk mee voor in de meivakantie. Succes en veel plezier!
0 Reacties
Woensdag 6 april organiseerde Uitgeverij Zwijsen een inspiratiemiddag over lezen en leesbevordering in het kader van 'Lees 15 minuten per dag'. In een mooie ruimte van Openbare Bibliotheek Amsterdam kwamen kwartiermakers, leerkrachten en andere belangstellenden bij elkaar. Bureau Op Stelten was er bij, want een kans om inspiratie op te doen laat ik niet zomaar aan mijn neus voorbij gaan! En natuurlijk deel ik interessante en praktische informatie met jullie! Onder het genot van een cappucino van La Place, gevestigd in de bibliotheek (!!), nam ik plaats in de zaal. Mijn collega Inge van de Margriet was ook aanwezig, dus de middag was extra leuk! Marion van der Meulen, deskundige op het gebied van lezen en leesbevordering vanuit haar ervaring als educatief uitgever en auteur op het gebied van lezen, opent de middag. Ze vertelt over het programma 'Lees 15 minuten per dag', waarvan de deelnemers 'Kwartiermakers' worden genoemd. De Kwartiermakers worden ondersteund met materialen en ideeën voor leesbevordering. Marion geeft het woord aan Rian Visser, auteur en leesbevorderaar. Rian Visser vertelt vol enthousiasme over haar werk als Schoolschrijver. Ze vertelt hoe zij ondervindt dat kinderen meer plezier in lezen krijgen als zij zelf ook hun eigen verhalen maken. Zij werkt daarom graag met groepen aan een 'Fantasieverhaal'. Zij leest, ter illustratie, een verhaal voor dat zij daarbij gebruikt. Tijdens het verhaal geeft zij de kinderen telkens een tekenopdracht. Zij doet dit zo, dat de persoonlijke fantasie van elk kind geprikkeld wordt. Op de eigen ideeën van het kind wordt door het verhaal heen verder geborduurd. Er is dus wel een verhaallijn, maar het verhaal is zo opgebouwd dat het kind er steeds allerlei kanten mee uit kan; Kinderen bedenken bijvoorbeeld een eigen probleem, eigenschappen van een bepaald figuur of voorwerp, een eigen oplossing bij het probleem, dialogen. Uiteindelijk ontstaan er zo bij het verhaal tekeningen die elk een andere versie van het verhaal vormen; Elk kind heeft zijn eigen verhaal 'verteld'. Een leuke manier om met de hele groep aan een opdracht te werken en toch ieder de ruimte te geven om zelf invulling aan de opdracht te geven. Rian geeft nog een paar tips: Lees lekker snel voor, zodat de kinderen niet te lang kunnen nadenken maar intuïtief tekenen. Er mag niet gegumd worden. Deze werkvorm is te gebruiken tot en met groep 8. Rian zet deze opdrachten ook in voor het werken met vluchtelingen en nieuwkomers. 'Het is een goede manier om hen zo onbewust hun eigen verhaal te laten vertellen.' - Aldus de spreekster. Zij verwijst naar haar Yurls- pagina, waar verschillende frames en werkbladen te downloaden zijn. Rian illustreert hoe van de fantasieverhalen van de kinderen ebooks gemaakt kunnen worden met de app Bookcreator (helaas alleen voor Ipad). Deze app is voor het maken van 1 boekje gratis. Ook laat Rian de app Puppet Pals zien. De zaal reageert enthousiast; Wat is dit een leuke en aansprekende manier om met kinderen een verhaal tot leven te brengen! In deze app kan je figuren uitkiezen of importeren en deze tegen een zelfgekozen of ingevoerde achtergrond laten bewegen. Je kunt geluiden opnemen, en Rian laat zien hoe makkelijk het is om een figuurtje te laten bewegen en zo een dialoog te laten voeren met een ander figuur. Als het verhaal klaar is kan het geëxporteerd worden naar je video's, zodat het weer via het digibord vertoond kan worden of op andere manieren kan worden ingezet. Een ontzettend leuke en eenvoudig te hanteren app, waarbij mijn collega en ik elkaar al allerlei mogelijkheden voor in de klas influisteren! Deze app is gratis, en tegen betaling van een paar euro uit te breiden voor het invoegen van eigen foto's. Na deze praktische tips van Rian Visser vertelt Marion van der Meulen over theoretische achtergronden van het nut van dagelijks lezen. Wat levert 15 minuten lezen per dag op? De spreekster somt een aantal wetenschappelijk bewezen feiten op: Kinderen lezen een miljoen woorden per jaar, kinderen presteren beter over de hele linie op school, werken aan lezen is werken aan de basis voor leren! Onze tegenwoordige wereld is ingericht op lezen. De hele dag door gebruik je deze vaardigheid; Je leest productinformatie in de supermarkt of bij je ontbijt op het pak melk, reisinformatie op de verkeersborden of de informatieborden bij de trein, de mail, enzovoorts. We lezen in dit digitale tijdperk meer dan ooit! Niet kunnen lezen is ondenkbaar. En toch verlaat nog steeds 15% van de kinderen het basisonderwijs als functioneel analfabeet! (Dat is onder AVI E6-niveau). De spreekster stipt een zorg aan in het huidige leesonderwijs; Het is tegenwoordig uitgesplitst in allerlei vakken; technisch lezen, begrijpend lezen, vrij lezen... Begrijpend lezen wordt als apart vak aangeboden en is gericht op het aanleren van strategieën maar kinderen maken uit zichzelf de transfer naar het gebruik van teksten niet. Dit aanleren van deelvaardigheden is naar haar mening doorgeslagen. Zij wijst op de mogelijkheid om deze verschillende vaardigheden geïntegreerd te oefenen en uit te bouwen door teksten die samen gelezen worden altijd te lezen met het oog op begrip. Deze aandachtspunten voor het onderwijs licht zij helder toe en dit inzicht geef ik graag door want ik sta daar helemaal achter. Een tekst begrijpen vereist dat je hem goed leest en een tekst goed lezen vereist dat je hem begrijpt. Wees als leerkracht een rolmodel en leer de kinderen bij elke tekst na te denken over wat er staat, waar het over gaat, welke verbanden er worden aangegeven. Op deze manier laat je leerlingen zien waar lezen goed voor is (iets te weten komen, een fantasiewereld oproepen) en waarom het belangrijk is nauwkeurig te lezen (anders begrijp je niet wat er verteld wordt en heeft lezen dus geen zin). Na de pauze volgen 2 workshops. Wij beginnen bij de workshop van Susanne Oosterveen, onderwijskundige. Zij presenteert twee werkvormen van Land van Lezen. Deze website over leesbevordering wordt binnenkort door Uitgeverij Zwijsen gelanceerd. Ik kijk er naar uit want op deze site wordt het mogelijk met veel handige filters het aanbod in kinderboeken te doorzoeken. Dit zou wel eens heel handig kunnen zijn voor gebruik in of voor je klas! Ik zal het hier melden als de site online is gegaan. De eerste leesbevorderingsactiviteit is de Boekenproeverij. Wij zitten in een opstelling zoals je in de klas ook hebt of kunt maken: In groepjes. Per groepje krijgen wij door Susanne, die een schort heeft omgedaan, een dienblad met boeken voorgeschoteld; Ons voorgerecht. Wij mogen er van gaan 'proeven', en dat doen we graag. We bekijken de boeken en pakken er uit wat ons het meest aanspreekt. We raken vanzelf aan de praat over onze 'smaken'. Sommige 'gerechten' smaken anders dan we op het eerste gezicht dachten; Soms positief, soms negatief. Dit is een leuke vorm om in de klas uit te proberen. Op een bijbehorend formulier kunnen de leerlingen opschrijven wat 'naar meer smaakt'. Als leerkracht moet je vooraf stapels breed gevarieerde boeken neerleggen. De bedoeling van deze activiteit is namelijk kinderen in aanraking te brengen met boeken, genres, auteurs, die zijn normaal gesproken misschien niet uit zouden kiezen. Het is een leuke manier om in korte tijd veel boeken te bekijken en elkaar tips te geven. Susanne loopt rond in haar rol als ober en is beschikbaar voor vragen. Belangrijk bij deze werkvorm is dat motivatie van de leerling voorop staat. Het avi-niveau is veel minder belangrijk als het kind gemotiveerd is om het boek te lezen!
De tweede workshop wordt gegeven door illustratrice Daniëlle Schothorst. Zij geeft regelmatig workshops aan kinderen. Zij werkt hierbij, net als bij haar eigen werk, graag met collages. Zij laat zien hoe zij met bijzondere papiersoorten, textiel en andere onverwachtse materialen komt tot sfeervolle kunstwerkjes. Zij laat zien hoe je door te spelen met materialen met kinderen aan de slag zou kunnen gaan met kinderen. Door foto's van de collages te maken kunnen de werken worden afgedrukt in een boek. Zij laat ons prints van verschillende boekomslagen zien. Via multiple choice kunnen wij aangeven welke titel er het best bij de illustratie past. Op deze manier zijn wij spelenderwijs bezig met de hoofdgedachte van het boek. Dit kan je ook heel goed in de groep doen. Je laat de omslag zonder titel zien en leest bijvoorbeeld een stukje voor. Daarna kiezen de kinderen de best passende titel. Het is natuurlijk ook mogelijk om de kinderen zelf een passende titel te laten kiezen. Na deze workshop doen wij nog een bingo, een spel dat ook heel goed in de klas gedaan kan worden. Er worden fragmenten uit boeken voorgelezen en de leerlingen moeten op hun bingo-blad het genre aankruisen (of de titel, of de auteur, of...). Na de bingo, waarbij de prijs natuurlijk uit kinderboeken bestaat, praten we nog even na met een drankje en hapje. Inge en ik concluderen dat we met nieuwe, bruikbare ideeën de klas weer in gaan. Goed om even weer opgeschud te worden om met leesbevordering aan de slag te gaan. Het pakket boeken dat we opgestuurd krijgen is een mooie collectie om mee te beginnen... Wat zullen we er van maken? Een driegangenmenu of een uitpakfeestje? En binnenkort maar weer eens een boek maken met de klas. Leuk, met watjes en overtrekpapier. We kunnen er foto's van maken en dan digitaal een klassenboek maken waarbij kinderen het verhaal vertellen. En het filmpje tijdens de 5-minuten-van-inspiratie op de volgende teamvergadering laten zien? Maar dat komt morgen wel, want voor deze dag zitten we nu wel vol. Vol inspiratie, een geslaagde middag dus, en een aanrader voor een volgende keer!
|
Welkom
Welkom op het blog van Bureau op Stelten! Blog over jeugdliteratuur en leesbevordering in basisonderwijs en kinderopvang. Categorieën
Alles
Archief
November 2018
Beste Lezer! Geniet je ook zo van die prachtige illustraties en mooie auteursfoto's? Op de geplaatste afbeeldingen rust wel copyright. Deze mogen dan ook niet gekopieerd worden voor verspreiding of gebruik op social media.
|